ECMO THÀNH CÔNG Ở TRẺ SƠ SINH PHẪU THUẬT BỆNH TIM BẨM SINH SINH TÍM PHỨC TẠP.

Tại bệnh viện Nhi Đồng 1 bé được hội chẩn làm thông tim cấp cứu xé vách liên nhĩ (thủ thuật Raskind). Khi bé được 7 ngày tuổi, các bác sĩ đánh giá đây là thời điểm thích hợp để phẫu thuật tim hở sữa chữa hoàn toàn tật tim cho bé và cuộc phẫu thuật đã được thực hiện vào ngày 28/02/2022. Trong lúc mổ, phẫu thuật viên ghi nhận bé có bất thường về giải phẫu của mạch vành và ống động mạch rất lớn (8mm). Đây là một thách thức lớn cho phẫu thuật vì khi chuyển gốc động mạch chủ và động mạch phổi về vị trí bình thường thì mạch vành phải chuyển theo động mạch chủ một đoạn khá xa, nguy cơ xoắn, gập góc mạch vành gây thiếu máu cơ tim, suy tim nặng. Cuộc phẫu thuật cho bé đã gặp rất nhiều khó khăn, thời gian sử dụng tuần hoàn ngoài cơ thể kéo dài hơn 580 phút (gần 10 giờ đồng hồ) và sau khi kết thúc phẫu thuật bé suy tim rất nặng, không ngưng được máy tuần hoàn ngoài cơ thể. Nhận định tình trạng của bé cần được hỗ trợ ECMO sau phẫu thuật, nhóm phẫu thuật đã hội chẩn và xin ý kiến với Ban Giám đốc bệnh viện. Tuy nhiên, do các máy ECMO hiện có của bệnh viện đều đang được sử dụng cho bệnh nhân, Ban Giám đốc đã liên hệ với nhiều bệnh viện khác nhau trong thành phố để mượn máy ECMO nhằm cứu chữa đến cùng cho bệnh nhân. May mắn thay, dù trong hoàn cảnh dịch bệnh phức tạp và cũng có nhiều bệnh nhân nặng cần hỗ trợ ECMO, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP. Hồ Chí Minh vẫn sắp xếp được một máy ECMO để hỗ trợ cho bé. Lập tức đội nhân viên gồm 1 bác sĩ, 1 điều dưỡng khoa Hồi sức Ngoại cùng 1 nhân viên phòng Vật từ -Trang thiết bị y tế của bệnh viện đã được huy động để đem máy ECMO về. Nhóm phẫu thuật đã tiến hành thực hiện ECMO cho bé. Vậy là sau hơn 14 giờ đồng hồ ròng rã và căng thẳng trong phòng mổ bé đã được chuyển ra khoa Hồi sức Ngoại lúc 22 giờ ngày 28/02/2022.

Tại khoa Hồi sức Ngoại tình trạng của bé vẫn rất nặng, huyết động không ổn định, tình trạng chảy máu vẫn tiếp diễn do tác động của tuần hoàn ngoài cơ thể kéo dài. Chảy máu nặng là một trong những yếu tố có thể gây thất bại với ECMO mà nhiều trung tâm mổ tim trên thế giới rất e ngại khi chỉ định ECMO. Mặc dù hơn phân nữa số bác sĩ và gần ¼ số điều dưỡng của khoa đang trong diện cách ly do nhiễm COVID-19, nguồn nhân lực còn lại của khoa phải làm việc gấp đôi công suất để phục vụ cho nhiều bệnh nhân nặng trong khoa bao gồm cả 2 trường hợp ECMO cùng lúc, các bác sĩ và điều dưỡng trong phiên trực hôm đó đã thức trắng đêm để bơm tay các chế phẩm máu như hồng cầu, huyết tương tươi đông lạnh gần như liên tục. Khoảng 4 giờ sau khi hỗ trợ ECMO, bé đột ngột tím, mạch nhanh, huyết áp giảm nặng. Với quyết tâm giữ bằng được tính mạng bệnh nhân, các bác sĩ trực của các khoa Hồi sức Ngoại, Tim Mạch và Hồi sức tích cực-Chống độc đã cùng bình tĩnh đánh giá lại bệnh nhân, hệ thống ECMO và đưa đến quyết định mời phẫu thuật viên mở ngực kiểm tra. Lập tức nhóm phẫu thuật tim đã trở lại bệnh viện và thực hiện mở xương ức tại giường vào lúc 4 giờ sáng. Qua kiểm tra các bác sĩ phát hiện khối máu đông đã hình thành do tình trạng chảy máu trong ngực gây nên tình trạng chèn ép tim. Sau khi lấy khối máu tụ này tình trạng huyết động của bé được cải thiện và ổn định. Các bác sĩ, điều dưỡng trong phiên trực đã thở phào nhẹ nhõm, vô cùng vui mừng dù đã trải qua một đêm trực thức trắng, căng thẳng, xuyên suốt và đã có lúc tưởng chừng như tuyệt vọng, lo sợ mất bé trong đêm. Sau vài ngày hỗ trợ ECMO, cơ tim của bé đã phục hồi tốt, kiểm tra siêu âm cho thấy sức co bóp cơ tim tốt, không hẹp, không tắc nghẽn các đường tống máu từ tim. Bé được chăm sóc bỏ ECMO thành công sau hơn 3 ngày hỗ trợ. Sau ngưng ECMO 3 ngày, bé được đóng xương ức, rút dần máy thở, ngưng được các thuốc vận mạch, được cho bú sữa lại. Sau hơn 16 ngày điều trị tại khoa Hồi sức Ngoại tình trạng của bé đã ổn định và khỏe mạnh, được chuyển khoa Tim Mạch để theo dõi và điều trị tiếp.

Nhận bé lại từ tay các cô điều dưỡng, cha của bé đã vui mừng, không kiềm được nước mắt khi gặp lại con. Gia đình bé đã vô cùng lo lắng kể từ khi phát hiện bệnh của bé, trải qua những cảm giác lo âu, hy vọng, chờ đợi trong suốt quá trình phẫu thuật. Khi các bác sĩ thông báo tình trạng nguy kịch của bé cần phải thực hiện ECMO lại càng lo sợ và gần như mất hết hy vọng. Niềm vui, hạnh phúc vô bờ của gia đình và sự khỏe mạnh của bé cũng là niềm vui, là sự tự hào của tất cả thành viên nhóm phẫu thuật tim mạch và tập thể bệnh viện. Hy vọng đó cũng là động lực to lớn cho sự phát triển không ngừng trong tương lai của đội ngũ nhân viên y tế của bệnh viện trên lĩnh vực Tim Mạch chuyên sâu, sẽ mở ra cơ hội cứu sống được nhiều hơn các bé bệnh tim bẩm sinh nặng và phức tạp.

Trường hợp phẫu thuật tim hở và hỗ trợ ECMO thành công ở trẻ sơ sinh này cũng cho thấy vai trò quan trọng, quyết định của sự quyết tâm, kiên định theo đuổi đến cùng mục tiêu điều trị, của sự phối hợp chặt chẽ và tinh thần hết mình hỗ trợ lẫn nhau giữa các bệnh viện.

Nguồn: https://nhidong.org.vn/tin-tuc-su-kien/ecmo-thanh-cong-o-tre-so-sinh-phau-thuat-benh-tim-bam-sinh-tim-phuc-tap-c3-2250.aspx?fbclid=IwAR0gPGGr0ujvDs2YnZkGGJ1kK-NepXXMmiwBm27xZY---TPYt_tcI4VI5Yo