8 cách hạ sốt cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ an toàn tại nhà

Sốt là một phản ứng tự nhiên của cơ thể trước khi bị nhiễm trùng hoặc bệnh tật. Đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, việc hạ sốt đúng cách rất quan trọng để đảm bảo sức đề kháng và sự thoải mái của bé. Dưới đây là tổng hợp 8 cách hạ sốt hiệu quả cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ tại nhà mà bạn có thể thực hiện:

Nguyên nhân trẻ bị sốt

• Nhiễm trùng: Đa số trẻ bị sốt là do nhiễm trùng. Khi vi khuẩn hoặc virus xâm nhập cơ thể, hệ thống miễn dịch phản ứng bằng cách tăng nhiệt độ cơ thể để loại bỏ tác nhân gây bệnh.
• Sốt sau tiêm phòng: Một số trường hợp trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có thể bị sốt sau khi tiêm phòng. Thường là một phản ứng tự nhiên của cơ thể và thường đi qua sau vài ngày.
• Giữ ấm quá mức: Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ chưa thể tự điều tiết thân nhiệt của mình. Khi bố mẹ cho trẻ mặc quá nhiều quần áo, ủ quá kín, hoặc đặt trẻ trong môi trường nóng, có thể làm tăng nhiệt độ cơ thể của trẻ.
• Mọc răng: Mọc răng có thể gây sốt ở trẻ, nhưng thường ở mức độ nhẹ. Do đó, nếu trẻ có sốt cao hơn 38 độ C, nguyên nhân khác cần được xem xét.
• Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc có thể gây sốt là tác dụng phụ. Hãy kiểm tra hướng dẫn sử dụng của thuốc và thảo luận với bác sĩ nếu bạn nghi ngờ.
• Bệnh lý nguy hiểm: Các bệnh lý nguy hiểm như viêm phổi, viêm hô hấp, sốt xuất huyết, viêm màng não, nhiễm trùng huyết có thể là nguyên nhân khiến trẻ sốt cao, đi kèm với các triệu chứng nguy hiểm như run, xuất huyết, co giật, khó thở, nôn, và hôn mê. Trong trường hợp này, trẻ cần được đưa đến bệnh viện ngay lập tức.

Nhiễm trùng là một trong những nguyên nhân khiến trẻ bị sốt. Nguồn: Internet

Dấu hiệu trẻ bị sốt

Dấu hiệu trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ bị sốt có thể bao gồm:

• Mặt đỏ bừng hoặc tái nhợt
• Quấy khóc
• Trán và chân tay nóng
• Sốt được xác định dựa trên nhiệt độ cơ thể. Trẻ sơ sinh được coi là sốt nếu nhiệt độ nách bé lớn hơn 37,5 độ C hoặc nhiệt độ đo ở hậu môn, ống tai lớn hơn 38 độ C.

Trẻ em thường quấy khóc khi cơ thể lên cơn sốt. Nguồn: Internet

Cách đo nhiệt độ cho trẻ

• Nhiệt độ ở hậu môn cho ra kết quả chuẩn nhất. Trẻ dưới 3 tháng, sốt khi nhiệt độ hậu môn ≥ 38°C. Trẻ trên 3 tháng, sốt khi nhiệt độ hậu môn lớn hơn 38°C.
• Nhiệt độ ở nách thường sẽ thấp hơn nhiệt độ đo hậu môn khoảng 0,5°C.
• Đo nhiệt độ ở miệng cho trẻ lớn biết hợp tác, nhưng sẽ cho kết quả thấp hơn so với nhiệt độ hậu môn.
• Không sử dụng nhiệt kế thủy ngân để đo nhiệt độ ở miệng cho trẻ.

8 cách hạ sốt cho trẻ tại nhà hiệu quả, an toàn

Phòng xảy ra các biến chứng nguy hiểm khi bé sốt quá cao, ba mẹ có thể tham khảo một số cách hạ sốt tạm thời tại nhà dưới đây. Lưu ý, biện pháp tốt nhất vẫn nên khuyến khích đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế gần nhất để kịp thời thăm khám và điều trị.

1. Cho bé uống nhiều nước

Một trong những cách hạ sốt nhanh nhất cho trẻ chính là cho uống đủ hoặc nhiều hơn lượng nước hàng ngày. Đối với các bé trên 1 tuổi, bạn có thể sử dụng nước lọc, nước dừa hoặc nước ép hoa quả để vừa cung cấp nước vừa cung cấp các vitamin cần thiết.

Đừng quên tham khảo cho bé dùng thêm các thức ăn dạng lỏng. Trong trường hợp các bé đang bú sữa, hãy cho bé bú thêm lần nữa và tăng lượng sữa mỗi bữa để bù vào lượng nước đang bị mất đi. Tùy thuộc vào lứa tuổi và cân nặng, bạn có thể điều chỉnh lượng sữa bổ sung cho bé để đảm bảo bé đủ nước.

2. Lau ấm cho bé

Khi trẻ sốt cao, hãy lau người và hạ nhiệt cho bé bằng nước ấm. Chuẩn bị một chậu nước ấm (nhiệt độ nước thấp hơn nhiệt độ cơ thể của bé) và lấy các khăn nhỏ nhúng vào nước. Đặt lần lượt các khăn này lên các vùng như nách và háng của bé để giúp hạ nhiệt. Trẻ từ 6 tháng đến 5 tuổi đều có thể áp dụng biện pháp hạ nhiệt này với thời gian từ 30 đến 45 phút.

Lau ấm cơ thể cho trẻ khi lên cơn sốt để giúp hạ nhiệt. Nguồn: Internet

3. Mặc quần áo mỏng, thoáng mát

Một sai lầm phổ biến là cho bé mặc quá nhiều quần áo khi bé bị sốt. Điều này có thể khiến thân nhiệt của bé tăng lên đáng kể. Thay vì thế, hãy để bé mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát hoặc thậm chí chỉ áo và tã để bé không bị hầm bí và cơ thể có thể tự thoát nhiệt một cách hiệu quả.

4. Để trẻ nằm trong phòng mát

Cho bé nằm trong một môi trường mát mẻ là một cách hỗ trợ tốt để giảm sốt. Bạn có thể sử dụng điều hòa hoặc quạt để làm mát phòng, và đảm bảo rằng bé được nghỉ ngơi đủ để cơ thể có thời gian phục hồi.

5. Bổ sung thêm Vitamin C

Bổ sung chế độ ăn uống cân bằng và đầy đủ dưỡng chất cho bé có thể tăng cường sức đề kháng của bé. Thực phẩm giàu vitamin C như nước cam, nước chanh, và các loại trái cây khác có thể giúp bé nhanh chóng phục hồi sức khỏe.

Bổ sung thực phẩm giàu Canxi giúp bé mau khỏi bệnh. Nguồn: Internet

6. Để trẻ nghỉ ngơi

Trẻ bị sốt thường cảm thấy mệt mỏi và khó chịu, vì vậy hãy để bé được nghỉ ngơi đủ. Việc này giúp cơ thể bé tập trung vào việc phục hồi, và cơn sốt sẽ giảm đi nhanh chóng hơn.

7. Bổ sung thực phẩm giàu Canxi cho bé

Việc bổ sung canxi qua thực phẩm là một biện pháp tốt giúp bé khỏi bệnh nhanh hơn. Các thực phẩm giàu canxi như cá, tôm, rau củ, và yến mạch có thể giúp bé phục hồi sức khỏe.

8. Cho trẻ uống thuốc hạ sốt

Nếu cần, bạn có thể sử dụng thuốc hạ sốt theo hướng dẫn của bác sĩ. Tuy nhiên, luôn tuân thủ liều lượng và không kết hợp các loại thuốc hạ sốt mà không có sự hướng dẫn từ chuyên gia.

Lưu ý về cách sử dụng thuốc hạ sốt cho bé theo từng nhóm tuổi

Trong trường hợp cần hạ sốt cho trẻ bằng thuốc, các bậc phụ huynh cần hiểu rõ về cách sử dụng thuốc hạ sốt cho trẻ theo từng nhóm tuổi cũng như có sự tham vấn từ bác sĩ chuyên khoa nhi. Dưới đây là những lưu ý quan trọng mà bạn cần biết.

Theo thông tin khuyến cáo từ Bộ Y tế, việc sử dụng thuốc hạ sốt cho bé cầu lưu ý như sau:

Paracetamol (Hapacol)

• Liều lượng cho bé: Paracetamol có thể uống hoặc nhét hậu môn. Liều lượng thông thường là 10-15mg/kg/ lần, tối đa 1g, mỗi lần dùng cách nhau 4 – 6 giờ.

Lưu ý: Không dùng thuốc này cho trẻ quá 6 lần trong 24 giờ. Trẻ dưới 2 tháng tuổi phải có sự chỉ định của bác sĩ.

Ibuprofen

• Liều lượng cho bé: Ibuprofen dành cho trẻ uống với liều 10mg/kg/lần, tối đa 600mg. Dùng khi cần điều trị hạ sốt và kháng viêm cho trẻ trên 6 tháng tuổi.

Lưu ý: 

• Bác sĩ khuyên không nên để trẻ dưới 3 tháng tuổi và cân nặng dưới 5kg dùng thuốc này.
• Cả hai loại thuốc trên có khả năng giúp trẻ hạ nhiệt độ cơ thể đang tăng cao xuống từ 1 - 1.5 độ C. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn cho bé, bạn cần tuân thủ những quy tắc sau:
• Chỉ dùng thuốc khi thật sự cần: Chỉ sử dụng thuốc hạ sốt trong các trường hợp cần thiết và ngừng ngay khi các triệu chứng biến mất hoặc sau khi nhiệt độ cơ thể ổn định.
• Không sử dụng hai loại thuốc này cùng một thời điểm.
• Chọn thuốc phù hợp tuổi: 

+ Luôn chọn loại thuốc phù hợp với độ tuổi của trẻ. Tránh sử dụng thuốc dành cho người lớn cho trẻ.

+ Tránh thuốc chứa Aspirin: Tuyệt đối không được kết hợp các loại thuốc chứa acetaminophen và ibuprofen để hạ sốt nhanh cho trẻ, vì có thể dẫn đến phát sinh những biến chứng không mong muốn.

+ Nhớ rằng việc sử dụng thuốc hạ sốt cho trẻ cần sự cân nhắc và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ. Nếu bạn còn thắc mắc hoặc lo lắng về tình trạng sức khỏe của bé, hãy luôn thảo luận và hỏi ý kiến từ nhà chuyên gia y tế. Sức khỏe của con bạn là điều quan trọng nhất và bạn luôn muốn đảm bảo rằng bé nhận được sự chăm sóc tốt nhất.

Khi nào cần đưa trẻ đến bác sĩ

• Nếu bé của bạn bị sốt và có các triệu chứng sau đây, hãy đưa bé đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt:
• Trẻ dưới 6 tháng tuổi có sốt trên 38 độ C.
• Trẻ có triệu chứng nguy hiểm như khó thở, co giật, mất nước nghiêm trọng, hoặc xuất hiện các triệu chứng bệnh lý nguy hiểm.
• Sốt kéo dài trên 48 giờ và không giảm sau khi đã thực hiện các cách hạ sốt thông thường.
• Ngoài việc sử dụng thuốc, cách khác để giúp bé ổn định và giảm sốt là đảm bảo bé đủ nhiều nước, giữ cho trẻ mặc quần áo mỏng và thoáng mát, và tạo môi trường thoải mái cho bé.
• Hãy nhớ luôn tham khảo ý kiến của bác sĩ nếu bạn có bất kỳ sự nghi ngờ nào về tình trạng sức khỏe của bé.

Tư vấn sức khỏe qua Video cùng các chuyên gia Nhi khoa

Để đảm bảo an toàn nhất cho bé, ba mẹ cần học hỏi cách xử lý nhanh chóng và kịp thời, hoặc có thể sử dụng dịch vụ Tư vấn sức khỏe qua Video trên Medpro. Kết nối với các bác sĩ Nhi khoa uy tín, phụ huynh có thể gặp gỡ và trao đổi trực tiếp với chuyên gia y tế về phương pháp chăm sóc trẻ đúng cách. Ba mẹ có thể đặt khám và kết nối ngay bác sĩ chuyên khoa từ các bệnh viện Nhi hàng đầu tại thành phố Hồ Chí Minh.

Tìm hiểu ngay thông tin tại link hoặc đặt lịch tư vấn sức khoẻ qua Video với các bác sĩ phòng khám Nhi Khoa qua dịch vụ Telemedicine trên ứng dụng Medpro.

• Ths.BS Lê Chí Hiếu
• BS CKI. Đặng Thế Cường

Chăm sóc bé bị sốt đòi hỏi sự tập trung và kiên nhẫn từ phía bố mẹ. Hãy luôn tuân thủ hướng dẫn từ bác sĩ và tìm kiếm sự hỗ trợ y tế khi cần thiết để đảm bảo sức khỏe tốt nhất cho bé yêu của bạn.