Cây trinh nữ hoàng cung dùng để làm gì?

Cây trinh nữ hoàng cung là một dược liệu quý được sử dụng nhiều trong các bài thuốc Y học cổ truyền. Đây là loài cây có nguồn gốc từ Ấn Độ, có công dụng sinh học cao, chữa được nhiều bệnh và đã được ứng dụng rộng rãi trong lĩnh vực làm đẹp, chăm sóc da. Bài viết sau đây sẽ tổng hợp những thông tin hữu ích xoay quanh vị thuốc quý này, đặc biệt là những tác dụng của cây đối với sức khỏe con người.

Đặc điểm của cây trinh nữ hoàng cung

Tổng quát chung và cách nhận biết

Cây Trinh Nữ Hoàng Cung (Crinum latifolium L), còn được biết đến với tên gọi khác như tỏi lơi lá rộng, tỏi Thái Lan, náng lá rộng, là một loài cây thuộc họ Hoa bì, một trong những thảo dược quý được sử dụng từ thời xa xưa. Cây có vị đắng, chát nhưng sở hữu công dụng tuyệt vời và đã được ứng dụng rộng rãi trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, có hiệu quả tích cực.

Vốn là dược liệu ưa sáng, cây thích hợp phát triển ở những nơi có khí hậu nhiệt đới ẩm, nhiệt độ từ 22 – 27°C. Tại Việt Nam, cây này được trồng nhiều ở các tỉnh miền Nam, từ Đà Nẵng trở vào.

Đây là loại cây thân thảo, sống lâu năm, có thân hành to như củ hành tây, bẹ lá ôm chặt nhau tạo thành thân giả dài khoảng 10-15 cm. Lá mỏng, dài, mép lá lượn sóng, gân lá song song. Mặt trên lá lõm thành rãnh, mặt dưới có sống lá nổi rõ. Đầu bẹ nơi sát đất có màu đỏ tím. Hoa mọc thành tán dài gồm 6-18 hoa, cánh hoa màu trắng có điểm màu tím đỏ. Từ thân hành mọc ra nhiều củ con, có thể tách ra để trồng mới. Mùa hoa quả vào khoảng tháng 8-9 trong năm.

Trinh nữ hoàng cung là loại cây ưa sáng, phát triển ở khí hậu nhiệt đới ẩm. Nguồn: Internet

Thành phần dược liệu có trong trinh nữ hoàng cung

Với cây trinh nữ hoàng cung, hầu hết các bộ phận của cây đều có thể tận dụng để làm bài thuốc, với từng công dụng khác nhau.

Lá của chúng thường được dùng tươi hoặc được so vàng, phơi khô để hãm nước uống dần.

Thân hoa, cánh hoa và bông hoa của trinh nữ hoàng cung là những bộ phận được sử dụng trong các bài thuốc y học cổ truyền. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng cây này chứa các thành phần hóa học chính gồm các nhóm alcaloid không chứa dị vòng và alcaloid có chứa dị vòng.

Ngoài ra, phần thân rễ của trinh nữ hoàng cung còn chứa các loại glucan và axit amin như arginin, valin, leucin, phenylamine. Các hoạt chất như lycorin, pratorimin và ambelin cũng được tìm thấy trong phần thân của cây này.

Phơi khô cây trinh nữ hoàng cung để hãm nước uống dần. Nguồn: Internet

Tác dụng của cây trinh nữ hoàng cung

Được nghiên cứu và thử nghiệm, trinh nữ hoàng cung có hiệu quả trong về cả đông y lẫn y học hiện đại.

Hỗ trợ điều trị các bệnh lý ở nữ giới

Loại thực vật quý này có chứa hoạt tính kháng u hiệu quả, nhờ vậy hỗ trợ điều trị các bệnh như u nang buồng trứng, u xơ tử cung. Các thành có trong alkaloid như pseudo, lycorine, hippadine,...cộng hưởng với chiết xuất sản sinh chế phẩm panacrin có thể ức chế sự tổng hợp của protein, làm chậm sự tăng trưởng của các khối u và cản trở nguy cơ di căn của chúng.

Ức chế ung thư tuyến tiền liệt ở nam giới

Không chỉ hiệu quả trong việc ngăn ngừa bệnh lý ở phái đẹp, trinh nữ hoàng cung còn có tác dụng ức chế tế bào ung thư tuyến tiền liệt ở phái mạnh. Dịch chiết từ cây ở một nồng độ phù hợp có thể chống lại sự tăng sinh tế bào và có hiệu quả cao nhất là ở u xơ tiền liệt BHP-1.

Bảo vệ tế bào thần kinh

Trinh nữ hoàng cung có tác dụng bảo vệ tế bào thần kinh khỏi tác hại của chất gây độc trimethyltin. Nghiên cứu trên chuột cho thấy, việc sử dụng dịch chiết từ cây này đã giúp giảm thiểu tổn thương tế bào thần kinh ở mức độ trung bình.

Điều trị dị ứng

Đây là loại cây có chứa glucan A và phosphatidyllycorine, giúp bảo vệ chống lại sự suy giảm của hàng loạt tế bào cũng như những thế bào Mast nhạy cảm, do vậy trinh nữ hoàng cung được sử dụng trong y học Ayurvedic, chữa trị những rối loạn dị ứng.

Kháng khuẩn, giảm đau, chống viêm

Chiết xuất metanol thô của lá trinh nữ hoàng cung có hoạt tính kháng khuẩn mạnh đối với vi khuẩn E.coli, đồng thời có tác dụng chống viêm đáng kể, thể hiện qua việc giảm trương lực và cảm ứng nhiệt. Tuy nhiên, dịch chiết trong một số dung môi khác có thể gây độc tế bào từ nhẹ đến trung bình.

Điều trị suy giảm miễn dịch

Dịch chiết nước từ cây chứa yếu tố kích hoạt tế bào lympho T, có thể được sử dụng để điều trị các bệnh suy giảm miễn dịch như ung thư, bệnh bạch cầu và AIDS.

Ứng dụng trong làm đẹp và chăm sóc da

Ngoài các công dụng đã được nêu trên, trinh nữ hoàng cung còn là loại cây được ưa chuộng trong việc làm đẹp và chăm sóc da. Dưới đây là một số công dụng cụ thể của cây thuốc quý được tổng hợp từ nhiều nguồn:

• Thứ nhất là chống lão hóa da. Trinh nữ hoàng cung chứa các chất chống oxy hóa mạnh, bao gồm các flavonoid và phytoestrogen, giúp ngăn chặn quá trình lão hóa da. Các chất này giúp bảo vệ da khỏi tác động của gốc tự do và tác động tiêu cực từ môi trường bên ngoài. Việc sử dụng sản phẩm chứa loại dược phẩm quý này có thể giúp làm mờ nếp nhăn, tăng độ đàn hồi và làm da trở nên săn chắc hơn.
• Thứ hai là cân bằng hormone. Các hợp chất có trong cây trinh nữ hoàng cung có khả năng ổn định hệ thống nội tiết tố trong cơ thể. Điều này đặc biệt hữu ích cho các vấn đề da liễu liên quan đến mất cân bằng hormone, chẳng hạn như mụn viêm, mụn trứng cá, mất cân đối hormone gây ra bởi tuổi dậy thì hoặc thay đổi nội tiết tố trong cơ thể phụ nữ sau tuổi mãn kinh. Do đó, có thể giúp điều chỉnh sự mất cân bằng này và cải thiện tình trạng da.
• Thứ ba là làm sáng da. Cây có khả năng làm sáng da và giúp da trở nên mềm mịn hơn. Các chất chống oxy hóa có trong cây giúp làm sáng vùng da tối màu và giảm sự hình thành melanin, từ đó làm da trở nên rạng rỡ hơn. Sử dụng sản phẩm chứa cây trinh nữ hoàng cung có thể giúp làm mờ các vết thâm, tàn nhang và đốm nâu trên da.
• Thứ tư, giảm viêm và làm dịu kích ứng da. Loại thuốc quý này có tính chất chống viêm và kháng khuẩn, giúp giảm sưng và kích ứng da. Điều này rất hữu ích trong việc chăm sóc da nhạy cảm, viêm da dị ứng, mẩn đỏ hoặc bị kích ứng bởi tác nhân bên ngoài. Các sản phẩm chứa dược liệu quý này có thể làm dịu và làm giảm tình trạng viêm nhiễm trên da, cung cấp cảm giác thoải mái và làm dịu da.

Một số lưu ý khi sử dụng dược liệu quý này

Mang đến công dụng tuyệt vời trong việc điều trị các bệnh lý, hỗ trợ tăng cường sức khỏe cho con người, song việc sử dụng loại thuốc quý này cần có những lưu ý phải thận trọng.

• Tránh ăn rau muống: Rau muống có thể làm giảm hiệu quả của trinh nữ hoàng cung.

Rau muống làm giảm hiệu quả khi sử dụng trinh nữ hoàng cung. Nguồn: Internet

• Phân biệt trinh nữ hoàng cung với các loại cây khác: Trinh nữ hoàng cung có thể dễ bị nhầm lẫn với các loài cây khác như cây náng trắng, hoa lan huệ. Cần nắm rõ cách nhận biết để tránh sử dụng sai dược liệu.
• Không sử dụng trinh nữ hoàng cung trong một số trường hợp đặc biệt: Không nên sử dụng cho trẻ em dưới 6 tuổi, sản phụ, phụ nữ cho con bú, bệnh nhân suy gan, suy thận.
• Tham khảo ý kiến bác sĩ: Trước khi sử dụng, nhất là khi đang dùng thuốc Tây, cần tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn đúng cách.
• Không thay đổi liều lượng một cách tự ý: Trong quá trình điều trị, không tự ý thay đổi liều lượng.

Tóm lại, cây Trinh Nữ Hoàng Cung là một nguồn tài nguyên quý giá trong việc phòng ngừa và điều trị bệnh. Sử dụng đúng cách và đúng liều lượng loại thuốc quý này sẽ mang lại những hiệu quả tích cực cho sức khỏe của chúng ta. Tuy nhiên, mọi thông tin về sử dụng dược liệu chỉ mang tính chất tham khảo. Người dân nên có sự tư vấn và chỉ định của bác sĩ để đạt được hiệu quả tốt nhất. Hy vọng Medpro có thể mang đến những thông tin hữu ích cho độc giả về loại dược liệu quý này.