Các loại mụn trên khuôn mặt: phân biệt, cách điều trị

Các loại mụn trên khuôn mặt là nỗi ám ảnh nhiều người mắc phải, ảnh hưởng đến thẩm mỹ, khiến chúng ta mất đi sự tự tin trong cuộc sống hằng ngày. Để chữa trị nhanh chóng, hiệu quả, bạn cần nắm bắt những thông tin cần thiết để biết được nguyên nhân, cách phân biệt và hướng điều trị phù hợp. Đọc bài viết dưới đây để hiểu hơn về các loại mụn.

Mụn là gì? Nguyên nhân hình thành mụn

Mụn vốn là các nốt nổi cộm trên da, không có kích thước cố định, có thể xuất hiện ở bất kỳ đâu trên cơ thể. Song, mụn thường xuất hiện trên mặt, tùy theo tình trạng sẽ gây đau nhức, lan rộng xung quanh hoặc chỉ gây sần sùi bề mặt da. Được xem là một trong những bệnh lý da liễu thường gặp, mụn có hầu hết ở các độ tuổi, tuy nhiên thường phổ biến nhất là độ tuổi dậy thì và thanh thiếu niên.

Có nhiều nguyên nhân hình thành mụn trên mặt, dưới đây là một số tác nhân phổ biến:

+ Sự thay đổi nội tiết tố bên trong cơ thể, thường xảy ra ở tuổi dậy thì, phụ nữ mang thai, tiền mãn kinh,..

+ Người có cơ địa da dầu, tiết nhiều bã nhờ gây bít tắc lỗ chân lông, hình thành các loại mụn ẩn dưới da và mụn sưng viêm.

+ Sự xâm nhập của các loại vi khuẩn gây hại, sinh sôi và phát triển hình thành các ổ mụn lớn

+ Thói quen sinh hoạt không lành mạnh: chế độ ăn uống nhiều đồ cay nóng, dầu mỡ, chất kích thuốc như cà phê, thuốc lá, bánh kẹo làm từ đường hóa học,..thường xuyên thức khuya, ngủ không đủ giấc,...

+ Làm việc trong môi trường có nhiều bụi khuẩn, sử dụng nguồn nước bị nhiễm kim loại nặng

+ Chăm sóc da chưa đúng cách: vệ sinh da không kĩ, sử dụng các loại mỹ phẩm không rõ nguồn gốc, thường xuyên trang điểm

+ Sử dụng các loại thuốc gây tác dụng phụ

Phân biệt các loại mụn trên khuôn mặt

Để giúp bạn theo dõi bài viết dễ dàng hơn, Medpro sẽ chia các loại mụn thành 3 nhóm, bao gồm:

+ Nhóm mụn không viêm

+ Nhóm mụn viêm

+ Các loại mụn thịt, mụn cóc

Nhóm mụn không viêm

+ Mụn đầu đen: Thường nằm ở các vị trí như mũi, trán, cằm, không gây đau nhức, viêm hay sưng đỏ. Nhân mụn thường nhô lên khỏi bề mặt da, vì tiếp xúc với không khí bên ngoài môi trường nên dễ oxy hóa và chuyển sang màu đen. Mụn đầu đen thường có kích thước rất nhỏ, tuy nhiên nếu mụn xuất hiện tàn lan sẽ gây mất thẩm mỹ. Loại mụn này thường hình thành do bã nhờn và tế bào chết tích tụ bên trong lỗ chân lông, lâu ngày sẽ mở rộng và đẩy nhân hở ra ngoài.

Nhân mụn đầu đen bị đẩy ra ngoài bề mặt da, oxy hóa và chuyển màu. Nguồn: Internet

+ Mụn đầu trắng: Có hình dạng các nốt trắng nhỏ, có kích thước rất nhỏ và không gây đau. Mặt nổi mụn đầu trắng do những bụi bẩn, vi khuẩn gây bít tắc lỗ chân lông. Khi lỗ chân lông bị đóng, hỗn hợp này sẽ ẩn dưới bề mặt da và đội lớp da lên, do đó không bị oxy hóa nên có mụn đầu trắng.

Mụn đầu trắng nằm ẩn dưới lớp da, kích thước nhỏ, không gây đau. Nguồn: Internet

+ Mụn ẩn: Là loại mụn nằm sâu dưới da và khó thấy bằng mắt thường, khi sờ vào mặt sẽ thấy sần sùi, nổi cộm và khiến cho da thô ráp. Mụn ẩn thường xuất hiện khi cơ thể có sự thay đổi về nội tiết tố, chế độ sinh hoạt, ăn uống không lành mạnh, cơ chế thải độc của cơ thể không hoạt động tốt.

Mụn ẩn khó thấy bằng mắt thường, nằm sâu dưới da và thường nổi cộm khi sờ vào. Nguồn: Internet

+ Mụn cám: Là loại mụn trứng cá thể nhẹ, thường có màu hơi đục, ngả đen hoặc ngả trắng, nhân không có mủ và không gây đau. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý mụn cám nếu không được chăm sóc đúng cách sẽ phát triển thành mụn viêm, mưng mủ nghiêm trọng.

Mụn cám nếu không được chăm sóc có nguy cơ phát triển thành mụn viêm. Nguồn: Internet

Nhóm mụn viêm

+ Mụn bọc: Là loại mụn chứa mủ màu trắng, vàng và máu, viêm sưng và gây đau nhức. Mụn bọc thường nằm ẩn sâu dưới lớp da, có kích thước tương đối lớn, có thể mọc riêng lẻ hoặc mọc thành từng cụm. Trong thời gian đầu, mụn sẽ rất cứng và khó vỡ, có thể để lại sẹo rõ nếu cố tình nặn hay tác động mạnh. Mụn thường xuất hiện ở các vị trí như cằm, trán, hai bên má, cần được chăm sóc kĩ tránh để lại biến chứng trên da.

Mụn bọc chứa mủ trắng, viêm sưng và gây đau nhức. Nguồn: Internet

+ Mụn nang: Là một biến thể ở mức độ năng của mụn trứng cá, mụn nang thường phát triển sâu bên trong da, hình thành các nốt sưng đỏ, viêm, gây đau nhức và khó chịu. Bên trong nốt mụn chứa dịch mủ, khi vỡ sẽ tạo cơ hội cho vi khuẩn xâm nhập và lan ra các vùng da xung quanh, kéo theo tình trang mụn xuất hiện ồ ạt.

Mụn nang là biến thể nặng của mụn trứng cá. Nguồn: Internet

+ Mụn viêm đỏ: Các nốt mụn sưng đỏ trên bề mặt da, chứa mủ, sưng to và gây cảm giác đau nhức, chủ yếu xuất hiện tại các vùng da trên mặt.

Mụn viêm đỏ gây đau nhức dữ dội, nguy cơ để lại thâm mụn cao. Nguồn: Internet

+ Mụn đinh râu: Được đánh giá là loại mụn nguy hiểm nhất, thường xuất hiện tại các gốc sợi râu. Mụn đinh râu có ngòi mủ, sưng đỏ, khi sờ vào sẽ có cảm giác nóng và đau nhức dữ dội, có thể gây sưng phù mặt và sốt cao. Bnạ nên đến ngay các cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị, tránh chủ quan khi mụn nổi lên to, gây nhiễm trùng nặng, tắc mạch, nhiễm trùng máu và thậm chí là tử vong.

+ Mụn nhọt: Đây là biểu hiện khi da bị nhiễm trùng, thường xuất hiện dưới dạng các nốt mụn sưng to, có mủ và gây đau. Đầu mụn có dịch màu trắng, có thể tự vỡ ra và đẩy dịch chảy ra ngoài.

Các loại mụn khác

+ Mụn cóc: Nốt mụn sần sùi, là các u nhỏ hình thành trên da, kích thước chỉ bằng hạt vừng hoặc hạt đậu xanh. Mụn cóc có màu tệp vào da, có cảm giác thô ráp khi chạm tay vào. Mụn có thể dễ lây lan qua các vùng da khác nếu nặn không đúng cách. Vì là loại mụn lành tính nên mụn cóc sẽ rụng sau một khoảng thời gian, nếu thấy có dấu hiệu bất thường hãy đến ngay cơ quan y tế gần nhất.

+ Mụn thịt: Những khối u lành tính nhú lên bề mặt da, không gây đau nhức, không có đầu nhân hay sưng mủ. Mụn thịt chỉ ảnh hưởng đến mặt thẩm mỹ, không gây ra tác nhân viêm nhiễm khác.

Cách trị các loại mụn thịt trên khuôn mặt hiệu quả

Sau khi nắm được nguyên nhân hình thành và nhận biết loại mụn, tùy vào mức độ lên mụn. bạn sẽ có các cách điều trị khác nhau. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và tính hiệu quả, Medpro khuyến khích bạn nên đến bệnh viện, phòng khám uy tín, gặp gỡ bác sĩ để được lên phác đồ điều trị và thuốc đi kèm. Bên cạnh đó, bạn có thể chủ động điều chỉnh một số yếu tố giúp quá trình điều trị và ngăn ngừa mụn tái phát hiệu quả hơn. Dưới đây là một số phương pháp phổ biến bạn có thể tham khảo:

+ Xây dựng chế độ sinh hoạt lành mạnh, ăn uống khoa học: ngủ đúng giờ, ngủ đủ giấc, tập thể dục đều đặn sẽ giúp cơ thể thải độc và bài tiết hiệu quả. Đồng thời, uống đủ nước và ăn nhiều rau củ sẽ giúp cơ thể sản sinh vitamin và khoáng chất, hạn chế ăn đồ cay nóng, dầu mỡ sẽ kích thích tuyến bã nhờn hoạt động mạnh.

+ Chăm sóc da đúng cách: nếu da đang trong tình trạng lên nhiều mụn viêm, sưng, bạn nên lưu ý ở khâu làm sạch sâu, giảm thiểu sử dụng các loại mỹ phẩm gây kích ứng, làm bít tắc lỗ chân lông.

+ Sử dụng các loại thuốc bôi, thuốc uống theo kê đơn: Bạn cần lưu ý, đối với các loại dược phẩm bôi ngoài da hay thuốc uống đều nên thông qua tư vấn của y bác sĩ trước khi sử dụng. Nếu sử dụng sai loại thuốc có thể khiến tình trạng tệ hơn.

+ Áp dụng liệu pháp công nghệ cao: Trong trường hợp mụn thâm, để lại sẹo, bạn có thể tham khảo các biện pháp can thiệp bằng công nghệ hiện đại như IPL, Laser, Peel hóa học,...tại các bệnh viện, phòng khám uy tín.

Ngoài ra, bạn có thể tham khảo dịch vụ Tư vấn khám bệnh qua video trên ứng dụng Medpro. Bạn sẽ được chủ động chọn gặp các chuyên gia Da liễu, hiện công tác tại các bệnh viện lớn, để tham khảo về hướng điều trị sao cho hiệu quả nhất.

• Ths BS. Lương Kim Khánh - ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch
• BS CKI. Đoàn Thị Bích Vân
• Bác sĩ Vũ Đình Khôi

Trên đây là toàn bộ thông tin về các loại mụn trên khuôn mặt, bao gồm nguyên nhân, cách phân biệt và hướng điều trị phù hợp. Thông qua bài viết trên, Medpro hy vọng bạn đọc có thể hiểu hơn về tình trạng mụn, chọn lựa phương pháp trị liệu để lấy lại sự tự tin vốn có nhé.